Ông Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cho rằng, thị trường bất động sản đang hình thành hai phân khúc khác biệt, chung cư cao cấp và nhà giá rẻ. Trong khi nhiều căn hộ cao cấp vẫn ế ẩm do vượt khả năng chi trả của số đông thì sản phẩm giá rẻ đang chiếm lĩnh thị trường.

Ông Võ dẫn chứng, trước kia một dự án chung cư chào bán căn hộ 10 triệu đồng mỗi m2 đã gây sốt cho thị trường. Đưa ra giá sốc, chủ đầu tư nhận được sự “hậm hực” của nhiều doanh nghiệp khác khi cho rằng đang bán phá giá. Tuy nhiên, sau đó, làn sóng giảm giá đã lan mạnh ra thị trường và cuộc tranh cãi bán phá giá đã chấm dứt. Theo ông Võ, việc đưa bất động sản xuống mức thấp hơn được coi như một quy luật tất yếu của thị trường.

“Rất nhiều nhà đầu tư đã chuyển hướng kinh doanh như dự án 10 triệu kia đã làm và có khả năng đưa giá xuống thấp hơn”, ông Võ cho hay. Câu chuyện nhà giá rẻ được ông Võ đề cập tại hội thảo quản lý thị trường bất động sản với kinh nghiệm của Nhật Bản do BIDV và ngân hàng SuMi Trust vừa tổ chức đã thu hút được sự quan tâm của nhiều người.

Tại sự kiện này, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản Nguyễn Mạnh Hà cho biết thị trường địa ốc vẫn trong quá trình tái cơ cấu nhằm phát triển đa dạng các loại hàng hoá bất động sản, nhất là nhà ở cho phù hợp với nhu cầu của số đông. Sau một thời gian dài giảm sâu, giá cả bất động sản đã dần ổn định và phân khúc nhà giá rẻ đã được thị trường đón nhận. Chủ đầu tư ngày càng hướng đến những căn hộ có thể đáp ứng được nhu cầu thực của thị trường. “Nhờ vậy, nguồn cung bất động sản tiếp tục tăng, đặc biệt là nguồn cung của phân khúc nhà ở có quy mô vừa và nhỏ, giá cả vừa phải”, ông Võ nói.

Theo ghi nhận của báo giới, trên thị trường bất động sản hiện nay, Hà Nội xuất hiện hàng loạt căn hộ giá rẻ như Văn Phú Victoria , Golden Silk, VP 6… Với giá bán trên dưới 1 tỷ đồng, diện tích căn hộ dao động khoảng 45-70 m2, những căn hộ này đã hâm nóng thị trường bất động sản. Trong 6 tháng đầu năm 2014, giao dịch trên thị trường bất động sản đã được cải thiện, đặc biệt tại Hà Nội với khoảng 4.000 giao dịch thành công, tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, bên cạnh những phân khúc bình dân hâm nóng thị trường, các chuyên gia nhận định, nhìn chung giá nhà vẫn còn cao, vượt khả năng chi trả của đại bộ phận người dân. Bắt mạch thị trường, ông Võ cho rằng, chính những cơn sốt đất vào những năm 1993, 2000 và 2007 đã thổi bong bóng cho bất đổng sản và tạo nghịch lý. Cụ thể, giá nhà ở trung bình cao gấp 25 lần thu nhập năm của người lao động, trong khi ở các nước khác tỷ lệ này là 2 - 4 lần. “Nếu người lao động tiết kiệm được 25% thu nhập thì cũng phải 100 năm sau mới mua được nhà”, ông Võ thẳng thắn.

Các chuyên gia cho rằng, bên cạnh bất cập về giá cả, hiện thị trường bất động sản Việt Nam còn nhiều điểm không hợp lý như lệch pha cung cầu, tâm lý đám đông... Nguyên nhân chủ yếu là phát triển thiếu ổn định, đầu tư mang tính tự phát, thiếu minh bạch và chưa chuyên nghiệp. Số đông các ý kiến cho rằng, việc cần làm của Việt Nam hiện nay là tiếp tục hạ giá nhà đi xuống đồng thời có các chính sách kịp thời kịp để tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho địa ốc.

Lấy kinh nghiệm từ Nhật Bản, Giám đốc nghiệp vụ Koashi Kazuhisa của Ngân hàng Sumitomo Mitsui Trust nhận định, thị trường bất động sản Nhật từng trải qua thời kỳ bong bóng dẫn đến khủng hoảng tài chính kéo dài suốt 15 năm (1990 - 2005). Khi bong bóng vỡ, giá đất giảm mạnh và nhiều tổ chức cá nhân đã bị phá sản. “Bong bóng không phải là sự ổn định mà chắc chắn sẽ vỡ, do đó cần có động thái để chuẩn bị tâm lý”. Theo vị chuyên gia này, Việt Nam cần học hỏi kinh nghiệm để tránh trường hợp thị trường bất động sản có biến.

Ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường bất động sản cho rằng, Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản, để thị trường phát triển một cách ổn định, lành mạnh thì việc tiếp tục phải hoàn thiện hệ thống pháp luật về nhà ở là hết sức cần thiết.

Tôi được biết Chuyên trang bất động sản báo VietNamNet – Vland mở chuyên đề kiểm soát rủi ro trong giao dịch bất động sản để hỗ trợ người mua nhà đất. Qua chuyên đề, tôi rất mong các chuyên gia tư vấn giúp tôi quy trình mua nhà để ở giúp tôi tìm được nơi an cư phù hợp và giảm bớt các rủi ro có thể phát sinh.

Trả lời:

PV Chuyên trang bất động sản báo VietNamNet – Vland đã trao đổi với ông Phan Công Chánh chuyên gia BĐS cá nhân, Chủ tịch HĐQT CTCP Tư vấn Đầu tư Phú Vinh để trả lời câu hỏi của bạn đọc.

Dưới đây là quy trình 5 bước giúp người mua nhà để ở có thể chọn nhà phù hợp theo quan điểm của ông Phan Công Chánh:

Bước 1: Xác định khu vực sẽ sinh sống

Việc xác định khu vực sẽ sinh sống căn cứ vào chữ “tiện”. Tiện ích là vấn đề được người mua nhà để ở quan tâm hàng đầu. Trong đó, có thể kể đến các yếu tố: Gần bệnh viện, gần nơi làm việc, gần trường học, gần chợ…

Do đó, bạn cần trả lời 4 câu hỏi sau đây để giúp xác định mình muốn sinh sống.

- Nơi ở có gần bệnh viện không?

- Vợ chồng có gần nơi làm việc không?

- Con cái có tiện đi học không?

- Có gần siêu thị hoặc chợ không?

Nên nhớ, đừng bao giờ mua căn nhà chỉ vì nó đẹp long lanh (như quảng cáo) và Bạn thấy thích. Hãy mua căn nhà tiện lợi nhất cho nhu cầu an cư của chính Bạn và các thành viên trong gia đình mình.

Trong thời gian sắp tới khi Việt Nam hoàn thành và đưa vào sử dụng các tuyến Metro thì cũng nên lưu ý thêm yếu tố gần tuyến Metro như ở Singapore hoặc Malaysia.

Bước 2: Xác định khoản tiền sẽ mua nhà

Bạn muốn mua nhà bao nhiêu tiền? Tiền tự có hay góp cùng với vợ/chồng/anh chị em/ cha mẹ? Có phải vay ngân hàng không? Nếu vay thì vay bao nhiêu?

Theo kinh nghiệm tư vấn hơn hàng trăm khách hàng đã mua nhà của mình, khoản vay an toàn là khoản vay không quá 50% tổng giá trị căn nhà và khoản tiền phải trả ngân hàng hàng tháng không quá 50% thu nhập. Từ đó Bạn có thể tính ra số tiền phải trả hàng tháng và thời hạn vay ngân hàng.

Ví dụ: Bạn cần mua căn hộ chung cư khoảng 650tr thì chỉ nên vay không quá 50% là 375tr. Giả sử thu nhập của Bạn (cả 2 vợ chồng) là 20tr/tháng thì hàng tháng sẽ dành tối đa 10tr để trả tiền mua nhà. Trường hợp bạn chọn vay ngân hàng, phương án trả cả gốc lẫn lãi hàng tháng thì cần tìm ngân hàng có gói cho vay mua nhà để tính toán tiền vay phải trả.

Giả sử bạn tìm được ngân hàng cho vay với thời gian 10 năm, lãi suất 15%/năm (rất nhiều). Sau khi tính toán thì số tiền phải trả hàng tháng tối đa là 7.812.500đ. Nếu thời gian ngân hàng cho vay dài hơn và lãi suất cho vay thấp hơn thì rất tuyệt vời, nhưng phần lớn các sản phẩm cho vay từ ngân hàng đều có điều chỉnh lãi suất theo 06 tháng hay 12 tháng, và nên nhớ tiền lãi giảm dần theo thời gian.

Lưu ý: Hãy cẩn thận với những ngân hàng đang có gói lãi suất ưu đãi với lãi suất thấp (ví dụ: Lãi suất 6%-8% thường chỉ áp dụng cho năm đầu tiên, các năm sau lãi suất sẽ thả nổi).

Bước 3: Xác định bất động sản cụ thể sẽ mua

Câu hỏi quan trọng cần trả lời ở bước này: Chọn nhà riêng lẻ hay chung cư?

Nhà riêng lẻ có ưu điểm là tự do, trong khi đó nhà chung cư lại được bảo vệ tốt hơn. Nếu nhà có nhiều trẻ con, người già thường xuyên phải ở nhà một mình, chung cư là lựa chọn sáng suốt. Còn nếu Bạn đang độc thân hoặc vợ chồng son mới cưới thì có thể chọn nhà riêng lẻ.

Từ đó, lên danh sách các bất động sản tại khu vực Bạn đang quan tâm. Bạn có thể tìm bất động sản từ tất cả các nguồn, đi xem, xem càng nhiều càng tốt, các điểm cần chú ý khi đi xem là cư dân xung quanh và các tiện ích đã nêu ở bước 1. Nên tạo ra 1 danh sách để kiểm tra, so sánh. Có thể tìm một chuyên viên tư vấn BĐS chuyên nghiệp để đỡ tốn thời gian. Lưu ý, tại Việt Nam người đi mua nhà không phải trả tiền môi giới.

Bước 4: Xác định pháp lý

Đây là bước rất quan trọng, nên nhờ 1 luật sư hoặc chuyên viên tư vấn có thâm niên kinh nghiệm hỗ trợ.

Nhà phải có sổ hồng, căn hộ chung cư phải có hợp đồng hoàn chỉnh về mặt pháp lý, chủ đầu tư uy tín, có ngân hàng liên kết cho vay thì việc giải ngân vốn vay mới thuận lợi. Quy định chung của ngân hàng hiện nay là nhà ở riêng lẻ diện tích từ 30m2 trở lên mới được vay. Chung cư thì phụ thuộc vào chủ đầu tư, giá trị hợp đồng và nguồn thu nhập (chứng minh được) ở bước 2.

Mua nhà của ai còn quan trọng hơn việc mua cái gì. Người bán (cả chủ nhà riêng lẻ hay chủ đầu tư) có uy tín và có tốt thì mới nên giao dịch.

Bước 5: Tiến hành giao dịch

Nên xin hồ sơ chuyển sang ngân hàng để thẩm định trước về thủ tục vay trước khi xúc tiến ký hợp đồng đặt cọc mua nhà. Nếu ngân hàng đồng ý cho vay, Bạn mới ký hợp đồng mua nhà. Một số dự án chung cư có liên kết với ngân hàng nên thủ tục cho vay cũng sẽ dễ dàng hơn. Tuy nhiên phải lưu ý là từng ngân hàng khác nhau cũng có những quy định khác nhau.

Sai lầm thường gặp là ký tên mua nhà rồi mới đưa hồ sơ qua ngân hàng thẩm định, việc này rất rủi ro trong trường hợp ngân hàng không đồng ý cho vay thì bạn sẽ có nguy cơ mất tiền đặt cọc rất lớn.

Làm tốt 5 bước trên thì Bạn sẽ giảm được rủi ro ở mức tối thiểu khi tiến hành mua nhà, đặc biệt với những người mua nhà lần đầu, thiếu kinh nghiệm.